‘Ja, grote dingen heeft de Machtige voor mij gedaan’ (Lucas 1,46-56)
Maria barst in een lofzang uit. Ze kiest ervoor om God te eren en te danken. Ook al gaat die zwangerschap waar ze niet om heeft gevraagd haar nog problemen opleveren. Het resulteert in een prachtig loflied waarin de grote dingen die God voor haar heeft gedaan worden bezongen (vs 49).
Ze eert God, want ‘hij heeft oog gehad voor mijn, zijn minste dienares’ (vs 48). De BGT vertaalt met ‘hij koos mij uit, mij, een heel gewoon meisje’; de HSV met ‘hij heeft omgezien naar de nederige status van zijn dienares’. Ze zingt over de zorg en aandacht voor haar, terwijl zij niet gevraagd heeft om de zwangerschap. Ze kiest om God te danken en te eren, in elke omstandigheid.
Maar dus ook over het feit dat God haar heeft uitgekozen en hoe bijzonder zij dat vindt. In haar beleving is het moeilijk voor te stellen dat een bescheiden en relatief arme jongedame als zij überhaupt op het netvlies van de Heer staat, laat staan dat hij haar uitkoos om de moeder van de Zoon van God te worden. Van wat je kunt opmaken uit wat de tekst over haar positie zegt, dan zou je kunnen zeggen, dat als het in onze tijd zou spelen dan zou die lage staat misschien neerkomen op een jonge vrouw die ongeschoold werk doet en woont in een buurt waar jij je kinderen niet zou willen laten opgroeien. En ‘zo iemand’ wordt uitgekozen door God. God maakt kennelijk keuzes die wij niet zouden maken.
Het is niet alleen bijzonder dat ‘iemand als Maria’ gekozen wordt door God, maar het lijkt ook een patroon bij God. De rest van het lied maakt het ook duidelijk dat de zwangerschap en geboorte van Johannes en Jezus, de onwaarschijnlijke keuze voor de ouders te maken heeft met wat God doet en wat hij nog gaat doen, maar wat hij altijd al gedaan heeft: trotse, zelfingenomen mensen drijft hij uiteen, machtigen worden van de troon gestoten, rijken stuurt hij met lege handen weg. Nederige mensen geeft hij aanzien, hongerige mensen zullen worden verzadigd.
Een zwangerschap van een eenvoudig meisje leidt tot een strijdlied, want God gaat de dingen veranderen, rechtzetten. In onze wereld is trots-zijn op jezelf, rijkdom en macht iets eerbiedwaardigs, iets om na te streven. Als dat de dingen zijn waar je op bouwt, dan stuurt God je gewoon weg. Dit kun je heel geestelijk opvatten en weg relativeren, maar dit lied van de aanstaande moeder van Jezus laat daar geen ruimte voor: als je trots bent, als je rijk bent, als je macht hebt – dan heb je een probleem met wat God gaat doen. Hij neemt het allemaal van je af, hij stuurt je ermee weg of hij negeert je volkomen. Zijn aandacht is voor de armen en de vernederden.
Dat is het radicale van wat God door Jezus gaat doen. Dat is het goede nieuws. En dat maakt een gewoon meisje als Maria zo strijdbaar. Zij hoort bij de armen en de vernederden, net als haar Zoon. Hun toekomst breekt aan! Vergeet de idyllische tafereeltjes rondom stalletjes en zo. Dit is gewoon keiharde maatschappelijke omwenteling. God laat zijn kracht zien.